Angina pectoris is de Latijnse naam voor een drukkende pijn (angina) op de borst (pectoris). Een ander woord dat hiervoor ook wel wordt gebruikt is hartbeklemming of hartkramp. De pijn ontstaat omdat de hartspier niet voldoende bloed toegevoerd krijgt om het hart zijn werk te laten doen. Vaak gebeurt dit op het moment van plot­selinge lichamelijke of emotionele inspanning of een grote temperatuurswisseling, waardoor het hart krachti­ger gaat kloppen en dus meer zuurstof nodig heeft. Als de zuurstofbehoefte afneemt, verdwijnt de pijn op de borst weer.

De druk of pijn op de borst kan zich overigens ook voordoen in de linkerschouder, linkerkaak of linkerarm (en heel soms in de rechterarm).

Angina pectoris kent twee vormen:

Stabiel: een aanval van hartkramp die weer overgaat, hetzij door rust, hetzij door medicijnen. Onstabiel: als de aanval na een halfuur niet verdwijnt, wat men ook doet. Er bestaat dan een grote kans op een hartinfarct. Onmiddellijk ingrijpen is noodzakelijk.

Wat is de oorzaak?

In verreweg de meeste gevallen wordt angina pectoris veroorzaakt door een vernauwing van de kransslagaders (dat zijn de slagaderen die het hart zelf van bloed voorzien). Die vernauwing wordt ook wel aangeduid als aderverkalking. Hoe ernstiger de vernauwing hoe gevaar­lijker, omdat uit een verkalkte kransslagader stukjes (pla­ques genoemd) kunnen losschieten die dan een bloedvat geheel kunnen afsluiten. Als dat gebeurt, treedt er een hartinfarct op. Angina pectoris kan dus de voorbode zijn van een hartinfarct.

De pijnaanvallen van angina pectoris veroorzaken zelf geen schade aan het hart, maar het zijn waarschuwingen dat de bloedvoorziening niet gezond is.

Aderverkalking

Bij aderverkalking (officieel: atherosclerose) is sprake van ophoping en verharding van vettig materiaal in de wanden van de slagaders, waardoor deze zich vernauwen. Wanneer atherosclerose ontstaat in de halsslagaders (die de hersenen van bloed voorzien), kan dit leiden tot een herseninfarct (beroerte), terwijl atheroscle­rose in de kransslagaders (die het hart van bloed voorzien) een hartinfarct kan veroorzaken. Een eerste waarschuwing voor dat laatste is angina pectoris.

Wie krijgt het?

Het meeste risico lopen mensen met een hoge bloed­druk, hoog cholesterolgehalte, overgewicht, diabetes en mensen die roken. Soms is erfelijkheid een bepalende factor, maar meestal gaat het om leefstijlfactoren.

Naar schattinq Ieven in Nederland 329.500 mensen met angina pectoris. Het aantal personen dat voor het eerst een aanval van angina pectoris krijgt, lijdt jaarlijks rond de 36.800.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose wordt voornamelijk gesteld op basis van de symptomen die iemand beschrijft. Niet altijd namelijk is de aanval ook op een ECG (Elektro Cardio Gram) te zien, vooral niet als de aanval alweer voorbij is. Daarom zal een ECG vaak tegelijk met een fietsproef worden gedaan. Door de lichamelijke inspanning wordt de angina pectoris dan in feite 'opgewekt'.