Kinderen ervaren in toenemende mate stress, zoals uit eerder onderzoek is gebleken. En dat is niet zo vreemd, hun wereld is vol prikkels door computer, mobiele telefoon, internet en tv. Maar ook op school wordt veel van ze verwacht, en dan zijn er nog de buitenschoolse activiteiten als sport- en muzieklessen.

Maar ook is er stress bij kinderen als het gaat om pesten of er niet bij horen.

Bij volwassenen is Mindfulness een bewezen methode gebleken voor de aanpak van stress.* Maar helpt het ook bij kinderen? Dat was de vraag die we ons stelden, en die de directe aanleiding vormde voor een onderzoeksproject.

Tweehonderd kinderen

De training werd als ‘pilot’ gegeven op drie basisscholen in Amsterdam, die kunnen worden getypeerd als een ‘witte’ school, een ‘gemengde’ school en een ‘zwarte’ school. Het programma duurde zes weken. Iedere week kregen de kinderen twee lessen van een half uur.

In dat halve uur leerden ze hoe ze hun aandacht bewuster, in het hier en nu, kunnen gebruiken. De leerkracht nam ook deel aan de sessies en oefende op de overige dagen vijf minuten met de klas. Totaal waren er ruim tweehonderd kinderen die meededen aan MindfulKids.

“Als ik zenuwachtig ben voor mijn optreden in de musical dan ga ik voor mijn optreden even zitten; in mijn stille lichaam.” Misha, 11 jaar

UvA-Virenze, het academisch behandelcentrum voor ouder en kind van de Universiteit van Amsterdam, deed onderzoek naar het project MindfulKids. Afgelopen zomer verschenen de resultaten van dat onderzoek. En die zijn veelbelovend. Het onderzoek liet zien dat de MindfulKids training positieve effecten heeft op weerbaarheid tegen stress en het functioneren van leerlingen in groep 5 t/m 7. Kinderen piekerden minder na de training, waren zich bewuster van hun emoties, ervoeren meer geluksgevoelens en vonden het leven begrijpelijker, hanteerbaarder en betekenisvoller. Volgens ouders waren kinderen na de training bovendien minder angstig en lieten zij een verbetering zien in hun gedrag. Ook zagen ouders een vermindering in slaapproblemen. Veel leerkrachten vonden bovendien het klimaat in de klas verbeterd. De positieve effecten bleven ook acht weken na de training nog zichtbaar.

N.B. Het volledige publieksverslag kunt u lezen op onze website: www.midfulkids.nl

Mindfulness tegen stress en depressies

Mindfulness is een sterk en bewezen instrument voor het verminderen van stress én depressie. Dit zijn beide belangrijke risicofactoren voor het ontstaan van hart- en vaatziekten. Mindfulness is dus een krachtige methode voor de preventie van hart- en vaatziekten omdat het de risico’s voor de ontwikkeling ervan in een vroeg stadium vermindert.

Succesvol

Fonds voor het Hart is zeer tevreden over het verloop van het pilotproject MindfulKids en met de resultaten van het onderzoek. Mindfulness voor kinderen blijkt een vergelijkbaar effect te hebben tegen stress als mindfulness voor volwassenen. En dat is verheugend. Want kinderen die al jong goed leren omgaan met stress, hebben daar hun leven lang profijt van. En zullen als volwassenen minder vaak hart- en vaatziekten ontwikkelen! En daarmee is een belangrijke stap gezet als het gaat om de doelstelling van Fonds voor het Hart: minder hart- en vaatziekten in Nederland.

“Wanneer ik een vriendelijke wens naar mezelf stuur, krijg ik een sterk hart” Jan, 10 jaar

Het project MindfulKids gaat na deze vliegende start gelukkig verder. De aandacht in de media was groot en veel scholen hebben belangstelling getoond. Om in die behoefte te voorzien hebben Rob Brandsma en George Langenberg een opleiding ontwikkeld voor toekomstige trainers: Opleiding Trainer MindfulKids. Deze is bedoeld voor leerkrachten, intern begeleiders, kinderpsychologen en orthopedagogen op scholen. De eerste opleidingsgroep is in september van start gegaan. Een tweede groep start in januari 2011.

Opleiding Trainer MindfulKids

De opleiding bestaat uit negen dagdelen van drie uur. De eerste zes dagdelen zijn gericht op het ontwikkelen van een ‘mindful houding’. Tijdens dit deel ligt de nadruk op ervaringsleren door middel van eigen beoefening. Het is de bedoeling om ook dagelijks thuis aandachtsoefeningen te doen (zo’n drie kwartier per dag). In het tweede deel (drie dagdelen) wordt aandacht besteed aan de vaardigheden die nodig zijn om het programma MindfulKids zelfstandig te kunnen uitvoeren.

Thema’s zijn onder andere:

• opmerkzaam omgaan met lichamelijke ervaringen, gedachten en emoties;
• prikkels bewust beantwoorden in plaats van er automatisch op te reageren;
• schakelen tussen doe-modus en zijn-modus;
• de zeven kwaliteiten van mindfulness (geduld, acceptatie, niet oordelen, niet streven, vertrouwen, frisse blik en loslaten).

Data en plaats

De opleiding Trainer Mindful Kids vindt plaats op negen woensdagmiddagen in Amsterdam.

Meer informatie

Wilt u meer informatie over het project MindfulKids of de Opleiding Trainer MindfulKids? Kijk dan op www.mindfulkids.nl.